ब्रेकिंग

देश

महामार्गांवर वर्षभर मोफत गाडी चालवा, एकदाच टोल द्या

Samruddhi Dhayagude
24 May 2025

सरकारची महामार्गांसाठी वार्षिक आणि आजीवन टोल पासची योजना

नवी दिल्ली : महाराष्ट्रासह कुठेही रस्ते मार्गाने वाहतूक करण्यासाठी खासगी वाहन चालकांना भरमसाठ टोल शुल्क द्यावे लागे. यावर माणसे सारख्या पक्षाने वेळोवेळी आंदालने करून टोलमाफीचा मुद्दा लावून धरला. यामुळे बऱ्याच अंशी या यंत्रणेत बदल घडत आहे. या बदलांची माहिती केंद्रीय रस्ते वाहतूक महामार्ग विकासमंत्री नितीन गडकरी देखील आपल्याला देत असतात. आज देखील त्यांनी सर्व खासगी वाहन चालकांना आनंदाची बातमी दिली आहे.

या योजनेनुसार सर्व काही प्रत्यक्षात उतरले तर भारतातील महामार्गांवरून प्रवास करणे लवकरच सुरळीत होईल. नियमित प्रवाशांना राष्ट्रीय महामार्गांवर सोयीस्कर आणि किफायतशीर प्रवास अनुभव देण्यासाठी भारत सरकार वार्षिक आणि आजीवन टोल पास सुरू करण्याचा विचार करत आहे.

- टोल नाक्यांवरील गर्दी कमी करणे आणि किफायतशीर टोल शुल्काचा पर्याय देणे हे उपक्रमाचे उद्दिष्ट आहे.

- सरकारने वार्षिक आणि आजीवन टोल पास सुरू करण्यामागे मुख्य हेतू खासगी वाहन चालकांच्या खिशाला दिलासा देणे हा एक आहे.

- तोल वसुलीची प्रक्रिया सोपी करून आणि वारंवार टोल नाक्यावर थांबण्याची गरज कमी करून, रस्त्यावरील प्रवास कार्यक्षम आणि वेळ वाचण्यासाठी आहे.

- यशस्वीरित्या अंमलात आणल्यास, प्रवाशांसाठी एक सुरळीत, जलद प्रवासाचा अनुभव देऊन भारतातील टोल वसुलीत लक्षणीय बदल घडवेल.

- या योजनेमुळे शाश्वत आणि सातत्याने महसूल मिळण्याची देखील शाश्वती आहे. यामुळे देशाच्या रस्ते पायाभूत सुविधांच्या विकास आणि देखभालीमध्ये पुन्हा गुंतवली जाऊ शकते, ज्यामुळे दीर्घकालीन वाढ आणि सुधारणांना पाठिंबा मिळतो.

प्रस्तावित टोल पास प्रणाली कशी असेल ?

एका खासगी वृत्त संस्थेने दिलेल्या माहितीनुसार, रस्ते वाहतूक आणि महामार्ग मंत्रालय या प्रस्तावाचा आढावा घेण्याच्या अंतिम टप्प्यात आहे. नवीन प्रणाली अंतर्गत, प्रवाशांकडे दोन पर्याय असतील

१) वार्षिक टोल पास जो तीन हजार रुपयांच्या एका वेळेच्या पेमेंटसाठी उपलब्ध असेल. हा पास राष्ट्रीय महामार्ग आणि द्रुतगती मार्गावर वर्षभर अमर्यादित प्रवास करण्याची परवानगी असेल.

२) आजीवन टोल पास : १५ वर्षांसाठी वैध, या पाससाठी तीस हजार रुपयांचे एक वेळचे पेमेंट आवश्यक असेल, ज्यामुळे वारंवार टोल भरण्याची गरज नाही.

हे पास FASTag प्रणालीमध्ये समाविष्ट केले जातील, ज्यामुळे अतिरिक्त उपकरणे किंवा खर्च न घेता सुरळीत संक्रमण शक्य होईल.

नवीन प्रणालीमुळे खासगी वाहन चालकांना, विशेषतः मध्यमवर्गीय प्रवाशांना, जे वारंवार राष्ट्रीय महामार्ग वापरतात, लक्षणीय फायदा होईल अशी अपेक्षा आहे. सध्या, खासगी वाहने एकूण टोल महसुलात 26% योगदान देतात आणि विशेषतः गर्दीच्या वेळी टोल नाक्यावरील गर्दीत एक प्रमुख घटक आहेत. विलंब कमी करण्यासाठी आणि नियमित महामार्ग वापरकर्त्यांना अमर्यादित प्रवास पर्यायांद्वारे अत्यंत आवश्यक आर्थिक दिलासा देण्यासाठी टोल वसुलीचे सुलभीकरण करण्याचे सरकारचे उद्दिष्ट आहे.

टोल खर्च कमी करण्याची सरकारची योजना

महामार्ग वापरकर्त्यांवरील आर्थिक ताण कमी करण्यासाठी, रस्ते वाहतूक आणि महामार्ग मंत्रालय प्रति किलोमीटर टोल शुल्क कमी करण्याचा आणि वार्षिक आणि आजीवन पाससारखे पर्याय सादर करण्याचा विचार करत आहे. नुकत्याच एका मुलाखतीत, केंद्रीय रस्ते वाहतूक मंत्री नितीन गडकरी यांनी खुलासा केला की, सरकारने टोलशी संबंधित समस्यांवर संशोधन पूर्ण केले आहे आणि आता जनतेच्या चिंता दूर करण्यासाठी एक व्यापक योजना आखत आहे. प्रवाशांसाठी परवडणारी तसेच पायाभूत सुविधांसाठी निधी पुरवणारी संतुलित आणि शाश्वत टोल प्रणालीची आवश्यकता त्यांनी अधोरेखित केली.